Karate Shinkyokushin
CO TO JEST KARATE?
„Karate” to połączenie dwóch japońskich słów, „kara” – pusta, i „te” – ręka. „Kyoku” znaczy tyle, co „ostateczny” bądź „podstawowy”. „Shin” oznacza prawdę, zaś „kai” – drogę, albo stowarzyszenie. „Kyokushinkai” zatem oznacza drogę do poznania ostatecznej prawdy.
Głównym symbolem karate kyokushin jest znak kanku.
Dwa ostre wierzchołki znaku symbolizują zwinność karateków, a dwa grube wierzchołki – siłę ich ciosów. Koło na środku znaku zwraca uwagę na głębię karate, a cały symbol jest zamknięty w okręgu oznaczającym ciągłość i okrężny ruch.
Kyokushin jest jednym z najbardziej docenianych i popularnych stylów karate na świecie. Jest pradawnym dziedzictwem kulturowym Dalekiego Wschodu (pierwszy zapis na temat karate pochodzi z roku 2500 p.n.e). Istotą tej sztuki walki jest nie tyle doskonalenie sprawności ciała, co kształtowanie w ćwiczącym psychicznej odporności i wypracowywanie właściwej postawy moralnej.
ROZWÓJ KARATE
Japonia była od połowy XVI wieku podzielona na autonomiczne, feudalne księstwa, które nieustannie toczyły między sobą walki. Te przede wszystkim pogłębiały ubóstwo ludności wiejskiej, co w konsekwencji wywoływało liczne bunty chłopskie. Jeden z wodzów rządowych wojsk, Toyotomi Hideoshi, zarządził konfiskatę wszelkiej broni znajdującej się w posiadaniu chłopów. Chciał w ten sposób zapobiec rozlewowi krwi. Było to tzw. „katanagari” – polowanie na miecze. Chłopi nie mogli trzymać w domu nawet siekier i noży, a ludność zamieszkująca daną wieś mogła korzystać tylko z narzędzi, które były przytwierdzone do słupów na głównych placach.
Walki o władzę w Japonii rozstrzygnął shogun Yeyasu Tokuga-wa, który zjednoczył cały kraj. W 1606 roku podjął decyzję o aneksji Okinawy i również na jej terenie zarządził katanagari. Okinawczycy potraktowali ten najazd jako barbarzyństwo. Zaczęli tworzyć tajne stowarzyszenia, w których chłopi uczyli się sztuk walki bez użycia broni, a wiedzy na ten temat dostarczali chińscy eksperci sztuki wojennej lub tubylcy, którzy podróżowali do Chin. Zresztą, na Okinawie była już znana sztuka walki wręcz o nazwie „te”, która poźniej przekształciła się w „Okinawa-te”. Polegała ona na zadawaniu prostych, silnych ciosów rękami i nogami, bez użycia jakiejkolwiek broni. Celem sztuk walki w tamtym okresie było wypracowanie takiej techniki, dzięki której dało się rozstrzygnąć pojedynek jednym ciosem, doprowadzając przeciwnika do śmierci. Azjaci znali sposoby takiego hartowania ciała, by nie tylko stawało się ono nieczułe na ból, ale również przekształcało się w straszliwą broń. Do jej wypracowania potrzebne były tylko upór i cierpliwość.
Kiedy ucichły zawieruchy wojenne, a liczne spory między Okinawą i Japonią przekształciły się we współpracę, uprawianie sztuk walki stało się tradycją narodową i pasją wielu ludzi, rozprzestrzeniając się na cały świat, która trwa aż po dzień dzisiejszy.
KIHON (techniki podstawowe)
Kihon to trening technik podstawowych. Na kihon składają się pozycje (dachi), uderzenia (uchi, ate), pozycje rąk (kamae-te), bloki (uke), nakrycia (tensho), pchnięcia (tsuki), kopnięcia (keri), techniki obrotowe (kaiten-waza), techniki walki w przysiadzie lub leżeniu (ne-waza), techniki z wyskoku (tobi-waza), umiejętność padania (ukemi-waza), techniki uników (rusui–waza), podcięcia (kari), rzuty (nage). W turniejowym karate techniki nożne to 70% zwycięskich technik.
Stare przysłowie ken-do mówi: „Jeśli miecz jest prawdziwy, w sercu jest prawda” i na odwrót. Oznacza to, że serce człowieka trzymającego miecz przemawia przez ten miecz. Można tę maksymę odnieść do karate. Karateka musi się więc troszczyć o swoje ciało, gdyż staje się ono dla niego środkiem walki. Metodą, która zmienia pięści i stopy w środki walki, jest właśnie kihon.
KUMITE (walka)
Walka w karate była pierwotnie konfrontacją na śmierć i życie, gdyż takie były realia, w których karate powstało. W walce nie było żadnych ograniczeń. Teraz natomiast metody walki w poszczególnych stylach karate są kwestią sporną.
Albo dopuszcza się atak na głowę i szyję, zakładając, że uderzenia nie mogą dochodzić bezpośrednio do ciała przeciwnika, albo muszą być zatrzymywane tuż przed osiągnięciem celu (karate shotokan), albo stosuje się ochraniacze na tułów, dopuszczając nań uderzenia i kopnięcia, głowę wyłącza się jako cel ataku (taekwondo), czy też walczy się wkładając plastykowe hełmy, rękawice i protektory, dopuszczając atak na głowę i korpus.
W karate kyokushin wolna walka (jiyu-kumi-te) jest najbardziej zaawansowaną formą karate -jego esencją. Nie wolno atakować głowy, szyi, kręgosłupa, genitaliów i stawów kolanowych. Istnieje duża różnica między walką budo-karate (w dojo), a zawodami sportowymi. W praktyce okazuje się, że zawodnik osiągający sukcesy sportowe niekoniecznie jest dobry w wolnej walce. Nie należy zapominać, że powinno się dążyć do szczytu umiejętności w karate, którym jest walka budo-karate, a także doskonałość pozwalająca na sukces w walce bez względu na przepisy. Bardzo istotny jest więc trening techniki podstawowej oraz kata.
KATA (formy)
Kata to odgórnie przygotowane formy demonstrowania obrony, ataku i kontrataku. Sosai Masutatsu Oyama twierdził, że aby móc zrozumieć kata, trzeba myśleć o karate jako o swego rodzaju języku. Techniki karate można interpretować jako litery alfabetu, kata (formy) będą więc odpowiednikiem wyrazów i zdań, a kumite (walka) – rozmową. Wszystkie style karate zawierają kata jako ogólną część treningu.
Wiele nauczanych dziś kata ma bardzo długą historię, były zmieniane wiele razy i modyfikowane przez mistrzów, którzy po swojemu interpretowali niektóre ruchy. Jeszcze dzisiaj mistrzowie poszczególnych stylów zmieniają techniki, postawy lub ruchy po latach praktyki i medytacji nad danym kata. Aby perfekcyjnie opanować dany układ, należy go ćwiczyć aż do dziesięciu tysięcy razy.
TAMESHIWARI (sztuka łamania przedmiotów)
Tameshi-wari są ważnym elementem treningu karate na poziomie mistrzowskim. Podczas turniejów zawodnicy przystępują do prób tameshi-wari, łamiąc sosnowe deski czterema różnymi technikami: seiken (pięść), shuto (kant dłoni), hiji (łokieć), kakato (pięta). Rekord złamanych desek ustanowił Akira Masuda w 1984 roku. Złamał wtedy 6 desek – techniką seiken, 7 desek – hiji, 8 desek – shuto i 8 desek – kakato, razem 29 desek.